Neurologopedia to dział logopedii zajmujący się diagnozą i terapią zaburzeń mowy o podłożu neurologicznym, czyli takich, które powstały na skutek uszkodzenia lub dysfunkcji układu nerwowego u osób w każdej grupie wiekowej.

Neurologopeda jest osobą, która pracuje z osobami w każdym wieku, poczynając od noworodków, u których w pierwszych chwilach życia dokonuje oceny odruchów fizjologicznych twarzy i jamy ustnej (m.in. stan wędzidełka podjęzykowego, dokonuje oceny napięcia mięśni mimicznych i mięśni języka) oraz napięcia mięśniowego. Kluczowe znaczenie dla rozwoju mowy ma również sposób karmienia dziecka oraz w późniejszym okresie – wprowadzanie kolejnych produktów do diety.
Diagnoza i terapia zaburzeń mowy w neurologopedii może odbyć się w każdym wieku. Należy pamiętać o tym, że czas odgrywa bardzo istotną rolę. Im wcześniej rozpocznie się terapia, tym szybciej będzie można cieszyć się sukcesami. Obecnie, dzięki rozwojowi neurologopedii, nawet w przypadku dzieci ze sprzężoną wieloraką niepełnosprawnością możliwe jest nauczenie ich form komunikacji, które znacznie ułatwią im codzienną egzystencję.

Neurologopedia obejmuje swym zasięgiem również zaburzenia komunikacji polegające na upośledzeniu umiejętności posługiwania się mową, które osłabia codzienne funkcjonowanie. Wyróżnia się zaburzenia związane z ekspresją mowy, ekspresją i rozumieniem mowy, wymową głosek (zaburzenia fonologiczne) oraz jąkanie.
Do zaburzeń komunikacji zaliczamy również mutyzm – zaburzenie polegające na niemożności posługiwania się mową, zachowując przy tym rozumienie mowy i możliwości komunikowania się w sposób alternatywny (np. za pomocą pisma). Mutyzm bardzo często obserwuje się u osób, które przeżyły traumy lub cierpią na silne zaburzenia lękowe i fobie społeczne oraz u osób w spektrum autyzmu.

Konsultacja neurologopedyczna polecana jest u:

• dzieci, które powyżej drugiego roku nie mówią wcale, mówią pojedyncze wyrazy lub mówią tak, iż otoczenie ich nie rozumie,
• dzieci, które od urodzenia mają kłopot z jedzeniem, odmawiają pokarmów o określonej konsystencji, mają problemy z odgryzaniem, gryzieniem żuciem i połykaniem,
• dzieci, które unikają spożywania twardych pokarmów zmuszając rodzica do podawania zmiksowanych, papkowatych pokarmów,
• dzieci nadmiernie śliniące się i nieradzące sobie z nadmiernie wydzielającą się śliną,
• dzieci z grupy ryzyka urodzone z ciąży o nieprawidłowym przebiegu oraz z trudnościami okołoporodowymi,
• dzieci przebywające długi okres w inkubatorze,
• dzieci karmione sondą,
• dzieci urodzone przed terminem,
• dzieci, których stwierdzono zaburzenia neurologiczne bądź zespół genetyczny.